Yerli TV dizileri homofobik mi?
Özgün yerli dizilerde komik olmayan, seks işçiliği yapmayan herhangi bir eşcinsel ya da trans karaktere rastlamak mucizeyle eşdeğer. Dahası uyarlamalardaki eşcinsel karakterleri de heteroseksüel bireyler haline getiriyoruz. Söz sektörün taraflarında...
Türk dizilerinde neden hiç sıradan, gerçek hayatın içinden LGBT (Lezbiyen, gey, biseksüel, trans) karakter görmeyiz? Seks işçiliği yapmayan bir trans, gey bir gazeteci, lezbiyen bir iş kadını diyelim ya da biseksüel bir mühendis... Sorunun yanıtını biliyorum elbette. Ama bu da cevabını bildiğimiz soruların peşine düşmeye mani değil elbette… Memleketin ‘ahlakını’ nizama sokmakla görevli ‘gizli el’ üzerimizde olduğu sürece pek bir şeyin değişmeyeceğini bile bile sorayım istedim.
Öyle bir hal ki; uyarlama dizilerde bile eşcinsel karakterler itinayla yok ediliyor. Bu sezon bir trans karaktere layıkıyla yer veren ‘Kayıp Şehir’ dizisinin senaryo danışmanı Tuğrul Eryılmaz’ın deyişiyle, “Uyarladığımız dizilerdeki karakterleri bile balık kılçığı temizler gibi temizliyoruz!”
Akla ilk gelen örneklerden biri; ‘Umutsuz Ev Kadınları.’ Dizinin orijinali ‘Desperate Housewives’ta Bree’nin genç oğlunun eşcinsel olduğunu görürüz. Lakin dizi bize uyarlanırken Berrin’in (Bree) oğlu heteroseksüel oluverdi. Kanal D’de yayımlanmaya başlayan, ‘Revenge’ uyarlaması ‘İntikam’ın orijinalinde biseksüel olan –ki bu durum birkaç bölüm boyunca kilit öneme sahip- Hakan Eren (Nolan Ross) karakteri, bizde heteroseksüel bir erkek olarak karşımızda.
TV dizisi tarihimizden elimizdeki neredeyse tek düzgün örnek, ‘Bir İstanbul Masalı’nın Zekeriya’sı. Emre Karayel’in canlandırdığı karakter bir işadamıydı ve biz ilerleyen bölümlerde Zekeriya’nın gey olduğunu öğrenecektik. Daha yakın bir vakitte ‘Kılıç Günü’ adlı dizide aynı yatakta iki erkeği gördükten sonra kopartılan fırtına ise unutulmazlar arasında. En fenası da yapımcı Osman Sınav’ın ‘savunmasıydı’: “Kimsenin cesaret edemediği şeyleri göstermeye çalışıyoruz. Ahlaksızlık propagandası yapmıyor, aksine o tip insanların profilini sergiliyoruz. Bu kişiler ve ahlaksızlıklarını gösterebilmek için ahlak sınırları dışına çıkmadan bir şeyler yapmak zorundayız.”
ABD’de Hakarete Karşı Gey ve Lezbiyen Birliği’nin (GLAAD) televizyondaki cinsiyet ve etnik çeşitliliği inceleyen raporu, ülkedeki dizilerdeki LGBT karakter sayısının bu sezon 111 ile rekor kırdığını söylüyordu. GLAAD Başkanı Herndon Graddick, artan sayının toplumun gey ve lezbiyenleri algılayışındaki kültürel değişimi yansıttığı yorumunu yapıyordu.
Genel ahlakı gözeten ‘gizli el’i, başı RTÜK olmak üzere TV kanalları, yapmcılar, senaristler, oyuncular ve tabii basından oluşan bir gövdeye bağlasak, kimse itiraz etmez sanırım. Sektörün taraflarına, yazının başındaki soruyu sordum…
Türk dizilerinde eşcinseller seyirlik’
Yelda Eroğlu, senarİst: Türk dizilerinde neredeyse hiç eşcinsel ‘karakter’in olmadığı doğru ama eşcinsel ‘tip’ o kadar da nadir değil. Komedi dizilerinde varoluşu itibariyle bir gülmece öğesine indirgenmiş eşcinsel ‘tip’leri hatırlayalım. Sonra da dramalarda dejenerasyonun pik seviyesini temsilen arz-ı endam ettirilen eşcinsel ‘tip’leri. Jean-Pierre Jeunet, ‘Amelie’yi kitlelerin sevgi ve mutluluk masalı haline getirmek için nasıl siyahları Paris’ten yok ettiyse, Türk dizileri de eşcinselleri yok ederek seyirlik hale geliyor. Şimdilerde sadece izlenmeyerek de cezalandırılmıyor ‘aykırı’ karakterlerin cirit attığı diziler. Islah ve terbiye edilsinler de isteniyor ki… Bir senarist olarak en büyük kâbusum; yazacağım eşcinsel bir karakteri ‘ıslah ve tedavi’ etmek zorunda kalmak.
Muhafazakârlık sansürü arttırdı
Gaye Boralıoğlu, senarİst: Muhafazakârlık; ister istemez riyakârlıktır, insan doğası muhafazakâr değil. Toplumumuzda eşcinselleri madara olmuş halde göstermeye bayılırlar. Böylelikle kendi korkularını maskelemiş olurlar, bu bir nevi onaydır. Hiç, travesti bara gittiniz mi bilmiyorum, giderseniz görürsünüz, müşterilerin büyük çoğunluğu, namazında niyazında, mazbut aile babalarıdır. “Sen eşcinselsin” diyecek olsan asla kabul etmez...
AKP ile birlikte muhafazakârlık toplumun genelinde arttıkça eşcinsellik de daha fazla baskılanmaya başladı. ‘Bir İstanbul Masalı’nı yazdığımızda ortam biraz daha rahattı. Eşcinsel karaktere yapımcı ya da kanal itiraz etmedi, sadece bu karakteri ele aldığımız sırada reytinglerin belli bir noktayı garantilemiş olmasını tercih edeceklerini söylediler. Zekeriya ile ilgili gerçeği yedinci, sekizinci bölümden itibaren ortaya çıkardık. Seyirciden kayda değer bir olumsuz tepki almadık. Tam tersi gey-lezbiyen çevreleri ilk defa sahici bir eşcinsel karakter izlettiğimiz için bizi kutladılar. Ne var ki muhafazakârlık arttıkça bu konudaki kaygılar, sansürler, otosansürler çoğaldı. Sansür ve otosansür senaryo yazarı için ölüm demek; senaryonun gücü çatışmalardan, uçları ele almaktan gelir. Şimdi bütün hikâyeler birbirine benzer hale geldi. Seyirci de bildiği hikâyeleri izlemekten bıktı. Sonuçta sektör krize girdi.
Transsan, seks işçisi rolü geliyor
Seyhan Arman, oyuncu: Konu Türk dizileri olunca trans oyuncuya trans rolü geliyor ve o karakter mutlaka seks işçisi oluyor. Buna rağmen genelde o role beni almıyorlar. Kast direktörlerinin ya da yönetmenlerin aklında klişe bir trans karakter var ve ben onların akıllarındaki tipe uymuyorum. Sakallarım ve beyaza dönük bir sarı peruğum/saçım yok! Türk dizilerinde bir LGBT temsili yok var olan ise LGBT’leri temsil etmiyor, karikatür LGBT karakterleri gösteriyor.
Örneğin ‘Akasya Durağı’ dizisinde o kadar çok homofobik/transfobik yayınlanmış sahne var ki... Bir rol için cast direktörüne “Varoluşuma ters düşecek bir senaryo ise oynamam” dediğimde “A olur mu öyle şey, dur seni senaristle tanıştırayım” dedi. Senarist de “Öyle bir şey olmaz, bizde hep gey ve travesti karakterler oynuyor” dedi. Anladım ki yazdığı karakterlerin homofobi ve transfobiyi beslediğinin farkında değil ve o fobinin sokağa trans kadınların öldürülmesi olarak yansıdığını anlamayacak bile!
Bu gerçek dışı karakterlerde oynayan LGBT bireyler de suçlu. “İki dakika TV’de görüneyim” diyen LGBT bireyler nasıl aşağılandıklarını fark etmeden ya da umursamadan oynuyorlar. İtiraz etmiyorlar.
‘Ahlaka’ RTÜK karar veriyor...
Tuğrul Eryılmaz, ‘Kayıp Şehİr’ dİzİsİnİn senaryo danışmanı: Yapımcıların derdi şu: Seyirciye çok ters gelecek karakterleri öne çıkarmayın ve sempatik göstermeyin. Türkiye ’de de bu; cinsel, dinsel ve hatta etnik azınlıklardır. Türkiye’de yerleşmiş, toplumun ahlakıyla ilgili kanal yöneticilerinin, yapımcıların ve RTÜK’ün verdikleri kararlar bunlar: “Halk bunu sevmez.” Ama araştırmayı kim yaptı diye sorsan; cevabı yok. Bu durum facia tabii; kanalıyla, yapımcısıyla, yazanıyla, çizeniyle… Televizyon patronları ya da RTÜK karar veriyor; kim kimin ahlakını bozar. Adamı, kadını bırakın sempatik göstermek, günlük hayatı içinde bile göstermek bir zorluk. Baktığında bir öğretmen, bir mühendis, bir işportacı olarak göremezsin eşcinselleri. Ama herkes bilir ki dünyada yüzde 5-10 arası bir gey nüfus yaşıyor. ‘Kayıp Şehir’de bir trans oyuncu (Ayta Sözeri) bir transseksüeli oynuyor. Bir lezbiyen ya da gey aşk hikâyesi görmüyorsun. Ama bunun bile başarı olduğunu düşünüyorum. ‘Kayıp Şehir’de yazar arkadaşlar o insanları günlük hengâmeleri içinde göstermeyi başardı.
Önce LGBT’leri görsünler...
Kaos GL Derneğİ’nden Alİ Erol: ‘Kayıp Şehir’ öncesinde TV’de ilk kez, ‘Bir İstanbul Masalı’nda bir eşcinsel bireye, dizinin adının tersine gerçekçi bir yaklaşım izlemiştik. Dizinin altı yıl sonraki tekrarında gey karakter sansürlenmişti! Aktüel etmenleri de kapsayan çok katmanlı bir kıskacın işlediğini akılda tutup sürece öyle bakmalı. Medyanın mutfağındaki ortalamayı, vur abalıya diye eleştirip yüklenmek yerine yayıncıları da bezdiren RTÜK’ü de unutmamak lazım. Örneğin Cnbc-e’nin yabancı dizilerdeki ‘gey’ ifadesini bile Türkiyeli LGBT örgütlerin kullandığı gibi ‘gey’ diye vermesi, LGBT toplumunun Batı’da günlük hayatın her kanalına ve ilişki ağına dahil olmasından ötürü sergilediği çeşitliliği diziler üzerinden göstermesi çok anlamlıydı. RTÜK bu kanala “İllallah” dedirtti. Cinsiyetçi ve homofobik esprilerle eşcinselliğin damgalanmasına, hedef gösterilmesine RTÜK’ün seyirci kalması ve yayılmasına katkıda bulunması anlaşılır. RTÜK’ün günümüzdeki formu AKP üzerinden yükselen muhafazakârlığa bağlanabilir. Medya da homofobi ve cinsiyetçiliğe karşı yeni taktikler geliştirmeye gönüllü olmadığından, RTÜK vesaire de günah keçisi olabiliyor. TV’ler önce LGBT’lerin kendi ‘normal’ mücadelelerini görür ve gösterirse, dizilerdeki Lezbiyen/Gey/Biseksüel/Trans görünürlüğüne karşı RTÜK’ün bile diyecek bir şeyi kalmayacaktır.
Biraz cesaret...
Tomrİs Gİrİtlİoğlu, yapımcı, senarİst: Dizilerde genel olarak masal izlemeyi seviyor seyirci. Reel hayatın dışında bir hikâye öne çıkıyor, bunda yapımcıların da kanalların da sorumluluğu var. ‘Kayıp Şehir’de transseksüel bir karakterimiz var. Kanaldan bize itiraz gelmedi çünkü sokağa çıktığımız zaman karşılaştığımız insanlar arasındaydı translar, eşcinseller. Onları yok sayma hakkımız yok. Siyah karakter de ilk kez bizim dizide oldu. Biraz daha cesaret, bu tarz işlerin çoğalmasını arttırabilir. Kamera, hayatın içindeymiş gibi yapılan hikâyelere yönelmek gerekiyor. Yoksa bütün hikâyeler birbirine benziyor, seyircinin dizilerden sıkılması da bu yüzden. Reytinin tek kıstas olması çok acıklı. Biz ‘Kayıp Şehir’e Türkiye çapında seyirciden mükemmel tepki alıyoruz, reyting doğru bir kıstas değil. Dizinin bütün samimiyeti seyirciye geçti; iyi eğitim görmüş seyircimiz de var, muhafazakâr seyirci de gençler de. Bu konuda hiçbir engelle karşılaşmadım şimdiye kadar, bundan sonra da karşılaşmam umarım.
Korkulan temsiller
Doç. Dr. Hülya Uğur Tanrıöver, Galatasaray Ünİ. İletİşİm Fakültesİ: Dizilerimizde egemen çevrelerin en korktukları temsillere yer yok: LGBT bireyler bunların başında. Kürtler açısından da ya ‘light’ tiplemeler ya da malum dizilerde kahraman askerlerimize kasteden ‘terörist’ler söz konusu. ‘Normal’, hayatın içinden insanlar olarak, siyasi düşünce sahiplerine de entelektüel üretim yapanlara, sanatçılara, Musevi, Ermeni kimliklerine de yer verilmiyor (ya da çok az ve yan karakter, karton tipleme olarak veriliyor).
Bunu belirleyen temel etkenlerden ikisi, ticari kâr ve siyasi iktidara ‘uygun’ olma arzusuysa, üçüncüsü de RTÜK’ün Demokles’in kılıcı gibi kanalların üzerinde sallanan tanımlanması mümkün olmayan bazı yaptırım kriterleri: Türk aile yapısına uygun olmama, gençlerin ahlaki gelişimine zarar verme gibi hukusal ya da bilimsel nesnellik temeli olmayan kriterler yapımcı ve yayıncılar için caydırıcı oluyor.
Kaynak: Radikal.com.tr BAHAR ÇUHADAR - bahar.cuhadar@radikal.com.tr 05.01.2013
|
|
| Eklenme Tarihi : 06.01.2013 |
| Haber Editörü : stormfury |
| «« GERi
|
Bu haber 431334 kez okundu.
|
Haberi
Paylaş |
Face
 |
Blog
 |
Frien
 |
Mysp
 |
Twit
 |
|
Not: Bu sayfalarda yer alan yorumlar kişilerin kendi görüşleridir.
Yazılanlardan gabile.com sorumlu tutulamaz.
| Habere Yorum Yaz |
|
homofobinin nedenleri tartışılabilir. beni en çok endişelendiren homofobi çeşidi, eşcinsellerin içselleştirdikleri homofobidir. en yaygın olarak latent ve elitist; aktif ve biseksüel; transeksüel ve travestitlerde görülür. Latent ve elitistlerin derdi bellidir..Aktif ve biseksler zaten LGBTT camiasının tanrılarıdır...Transeksüel ve travestitlerde dışlanmalarının acısını en kolay geylerden çıkarabileceklerini bal gibi de bilmektedir. Oysa, dünya hepimize yeter. Bunlardan neden bahsettim: Biz birbirimize tahammül edemezsek ``öteki``ler bizi ne yapsın!! Duvar yıkıldığı yerden yapılır. Homofobinizi yenmeye kendinizle barışarak başlayın. Kendinizi affedin..Çok şey başardınız, ruhunuz çok büyük yaralar aldı..Kalbiniz yetersiz sevildi..Sevilmeden önce ayrılığı, kaybetmeyi öğrendiniz ama nefes alıyorsanız hala umut var demektir..Dizilere de sıra gelir..Unutmayın, ``Arslanlar kendi tarihçilerini çıkartıncaya kadar, avcılık öyküleri herzaman avcıyı yüceltecektir.``
Yazan : risotto34
 Beğen (1 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
Akasya Durağı ve Pis Yedili gibi dizilerde oynayan birkaç travestit var. Onlardan kıvırcık saçlı olanla geçen yaz Taksim`de konuşmuştum. Toplumun baskısından falan bahsediyordu. Kapatılan bir sinemayı anlatıp duruyordu. O dizilerde kendisini görünce, ne kadar riyakar olduğunu gördüm. hem o ayrımcı-aşağılayıcı tiplemeleri canlandıracaksın hem de timsah gözyaşı dökeceksin! o yoldan para kazanmak yerine sex işçisi olmak daha iyidir.
Yazan : erman26
Beğen
|
|
kayıp şehirdeki zenci karakterini bile toplum bu ilişkiyi kaldıramaz diye öldürerek diziden ayırdılar..ayrıca bu dizide erkeklerle yatmayan ama nasılsa fahişe olan namuslu bir karakter (aysel), yine eline erkek eli değmeyen bir transseksüel, it kopuk gibi görünen ama anlamsız biçimde düzgün çocuklar imajı verilen bir apaçi grubu, gibi giderek türk aile yapısına uygun imaj çizen karakterler var..yani aslında bu dizi gerçekleri göstermiyor sadece göster``miş`` gibi yapıyor..bu yüzden de günlük konulara dalındı ve reytingi de düştü..
Yazan : g_play
Beğen (2 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
bir ülke başbakanı insanların yatak odalarına karışıyorsa 3 - 5 çocuk yapın diyorsa daha ne diyeyim ki eğer istiyorsa muhafazakar bir ülke iran yada arabistan tarzı yere gönderelim rahat eder zaten onuda orası paklarr
Yazan : kerim2509
Beğen (1 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
Bu zihniyete sahip uygulamalar yalnız şarkıcıyı kafese koyabilir.Ancak bizler yine de şarkımızı söyleriz.Ne demişler; ŞARKICIYI KAFESE KOYABİLİRSİNİZ.AMA ŞARKISINI KOYAMAZSINIZ.(Franklin D.Roosevelt)
Yazan : fullactive_
Beğen
|
|
Yaşasın eşcinsellik ! :D :v
Yazan : Ba_Ba_Ba
Beğen (1 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
Türkiye`de en azında sanatçılar ne kadar çok açılırsa sanırım eşcinsellik daha fazla sorgulanacak ve tartışılacak, eşcinsellik daha fazla göz önünde olacaktır. Ama ne yazık ki herkesin eşcinsel olduğunu bildiği feminen ünlüler bile eşcinsel olduğunu açıklayamıyor.
Yazan : Bulliee
Beğen (1 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
gay kimlik zaten hep toplumun taaa ortasındaydı..hiç konuşulamayan, konuşulmaktan korkulan konu idi..son zamanlarda ``özgürlük`` temaları ile bu kimlik göz önüne konulmaya başlandı...dizilerde var olan cinsel kimliklerden kimse rahatsız olmadığına ve hatta bu tiplerin yarattığı dizi rolleri rayting aldığına göre ortada arıza yaratacak bir durum yok...eşcinsel kimliğini ortaya koyarak salonları dolduran şarkıcıları izlemeye giden yanlarında kız arkadaşları, süslü püslü hanımları kollarına takan sözde full aksesuarlı erkeklerin bastırılmış dünyalarında mutlaka ki bir erkekle seks yapma dürtüsü mevcut..böyle değilse niye bu şarkıcıların parçalarını dinliyor ve/veya izlemeye gidip para kazanmalarını sağlıyorsunuz, derim..geçmişimizde oğlancı haremlerin olduğunu unutmamak ve genetik yapımızın eşcinsel alt yapısı olduğunu unutmamak lazım..aysbergin bu sadece görünür kısmı..
Yazan : marinem
Beğen (2 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
Muhafazakar bir çevrede yaşayan biri olarak Kayıp Şehir dizisini üniversite arkadaşlarımla severek izliyoruz.
Yazan : baybars_o7
Beğen (1 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
herkes bana tepki gösterebilir ama bu yapılanlar, sansürler vb. normal. LGBT bireyler olarak biz cesaret gösterip toplu bir şekilde, aslında bu durumun utanılacak bir şey olmadığını topluma anlatamazsak, ne yazık ki bunlar yaşanıyor. Öncelikle kendim olmak üzere bu cesareti gösteremiyoruz. Bir çok kaygımız var elbette ki bunu da kabul ediyorum. Tek çözüm açılan insanların artması ve insanların bu konuda küflenmiş beyinlerini pozitif düşüncelerle temizlemek !
Yazan : lie_for_true
Beğen (3 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
gay hayatın içinde aşk ne kadar var da dizilerde rastlayalım; haz odaklı fast-food yaşanıp çarçabuk tüketilen ilişkileri aşktan saysak bile...
Yazan : adana_42aktif
Beğen (2 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
Televizyon programlarında ve dizilerde sürekli dejenere olmuş eşcinselleri ve travestileri göstermek halkın ahlakını korumak açısından daha uygun olsa gerek ki; sürekli bu şekilde var oluyor LGBT medyada. Halbuki düzgün, dürüst karakterli bekar bir gay iş adamı ya da hayatını öğrencilerini düzgün yetiştirmeye adamış lezbiyen bir öğretmeni görsek dizilerde ahlaka mugayir olur, toptan zıvanadan çıkarız. Dizilerde bir grup adamın, `suçu ne` diye tartıştığımız kıza, tecavüz ettiğini göstermek ya da yengesiyle, amcasıyla, dedesiyle birlikte olan ensest akraba ilişkilerini konu alan dizileri izlemek ya da geceleği 150 bin dolardan kendini satan kadınları göstermek topluma çok daha az zarar verir. Ne de olsa bunlar ahlaksızlık değil ama LGBT olmak ahlaksızlıktır.
Yazan : hawtboi
Beğen (6 kişi bu yorumu beğendi.)
|
|
zaman değil,zaman için doğru yaptıklarımız meyvesini verip de daha yaşanılır bir dünyada var olabiliriz asıl..
Yazan : gana
Beğen (3 kişi bu yorumu beğendi.)
|
Yorum yazmak için login olunuz
|
|
|
Turkish 
English 
German
Diğer başlıklardan bazıları.
